Nieuws

Dorpen verduurzamen steeds meer op eigen kracht. Actieve bewoners zijn van groot belang om wijktransities te laten slagen en daarmee een randvoorwaarde voor het slagen van de energietransitie. Maar hoe organiseer je dat? Heeten is een uniek voorbeeld. Bijzonder is de manier waarop inwoners eigenaarschap over hun energie krijgen en hoe ze aan vernieuwing werken met experimenten. De meest recente ontwikkeling is een zonne-energiepark wat de helft van de huishoudens van energie kan voorzien. 21 september is het park officieel geopend.

Gezamenlijk succes met zon in Heeten

Eerder was Heeten al in het nieuws vanwege het experiment met zeezoutbatterijen om energie op te slaan. Drijvende kracht is een actief lokaal initiatief in Heeten: Energiecoöperatie Endona. Zij zoeken actief samenwerking met diverse partners uit het programma Nieuwe Energie Overijssel om voortgang te realiseren. Het zonne-energiepark is ondermeer ontwikkeld samen met onder meer de gemeente, vanuit de provincie een subsidie Lokale Initiatieven en een lening van het Energiefonds, Enexis en procesondersteuning vanuit de Initiatievenmakelaars. Het zonnepark kan de helft van de huishoudens in het dorp van elektriciteit voorzien. Het heeft een oppervlakte van 3,5 hectare, waarop 7.750 zonnepanelen staan. Die zonnepanelen wekken jaarlijks ongeveer 2.100.000 kWh elektriciteit op, wat gelijk staat aan het verbruik van 600 huishoudens.

Bron: Made By Drones

Lokaal eigenaarschap

Bijzonder aan dit project is het lokale eigenaarschap en het experimentele karakter. Zij zijn 100% eigenaar van het park, wat bijzonder is in Overijssel. Dankzij deze organisatievorm heeft de energiecoöperatie de volledige zeggenschap over de winsten, die ze willen gebruiken voor maatschappelijke projecten in en rondom Heeten. Hierdoor profiteert de Heetense gemeenschap optimaal van de opwek van duurzame energie.

Edward Weening, voorzitter Endona: ‘Inwoners hebben dankzij ons zonnepark de unieke kans om duurzame, groene stroom van ’t Sallandse land af te nemen. Daarnaast kunnen bewoners binnenkort financieel participeren en daarmee bijdragen aan het eigen vermogen van het zonnepark. In ruil daarvoor bieden wij hen een hoog rendement van wel 4%’.

Experimenteren met lokale energiemarkt

Naast het lokaal opwekken van duurzame energie, heeft Endona ook de ambitie duurzame energie lokaal op te slaan, te distribueren en te verhandelen. Daartoe heeft Endona als eerste energiecoöperatie in Nederland een ontheffing van de elektriciteitswet gekregen. Dat geeft hen de mogelijkheid te experimenteren met het realiseren van een lokale energiemarkt. Dat doen ze onder de naam GridFlex Heeten en in samenwerking met verschillende partijen, waaronder netbeheerder Enexis.

Edward Weening, voorzitter Endona: ‘Het uiteindelijke doel is een lokaal netwerk, dat zelfvoorzienend is. Daarvoor is een balans nodig tussen vraag en aanbod. Teveel opgewekte energie gaat niet meer terug op het net, maar naar je buurman die even wat extra nodig heeft of wordt opgeslagen voor later gebruik. Om dat lokaal energieverbruik optimaal te stimuleren, kijken we naar innovatieve prijsmechanismen en energieopslag in zeezoutbattterijen.’

Lokale initiatieven versnellen energietransitie

Gedeputeerde Annemieke Traag van de provincie Overijssel en kernpartner in het programma Nieuwe Energie Overijssel: ‘Energiecoöperatie Endona is een prachtig voorbeeld van een lokaal initiatief dat zich heeft ontwikkeld tot een professionele organisatie. Lokale initiatieven zijn belangrijk omdat zij kunnen zorgen voor bewustwording en draagvlak voor de energietransitie. Ze dragen dus bij aan de ambities uit het programma Nieuwe Energie Overijssel waar we in alliantievorm werken aan een energieneutraal Overijssel in 2050.’

Headerfoto : Made by Drones