Nieuws

In opdracht van de provincie Overijssel, netbeheerder Enexis en de RES-regio’s Twente en West-Overijssel, allen partners van Nieuwe Energie Overijssel, is een regionale systeemstudie naar de energie-infrastructuur uitgevoerd. De systeemstudie brengt de mogelijke vraag- en aanbodontwikkeling van (duurzame) energie in Overijssel tot 2050 in kaart en onderzoekt de behoefte aan energie-infrastructuur om deze ontwikkeling tijdig te kunnen faciliteren.

Inzicht nodig

Een succesvolle, haalbare en betaalbare energietransitie in Overijssel vereist een robuust en flexibel energiesysteem. Om de juiste bestuurlijke keuzes te kunnen maken, is inzicht nodig in de ontwikkeling van het energiesysteem op de langere termijn. De resultaten van de systeemstudie geven dat inzicht in vier mogelijke (extreme) toekomstscenario’s voor de provincie Overijssel die passen bij de vier klimaatneutrale energiescenario’s voor Nederland in 2050.

Goede balans tussen energievormen

In de regio’s Twente en West-Overijssel worden de regionale energiestrategieën (RES) uitgewerkt. Samen met inwoners, ondernemers en andere belanghebbenden stellen de RES-regio’s schaalbare en betaalbare plannen op die in Overijssel invulling geven aan de doelen uit het Nationaal Klimaatakkoord. In de regio’s wordt samengewerkt om een goede balans te vinden tussen verschillende energievormen, zoals elektriciteit, warmte en groen gas en om veel meer duurzame energie te produceren. Daarbij zijn ruimtelijke kwaliteit, maatschappelijke acceptatie, maatschappelijke kostenefficiëntie/systeemefficiëntie en de bijdrage aan de energietransitie belangrijke overwegingen.

Vier scenario’s voor Overijssel

De studie heeft vier mogelijke (extreme) toekomstscenario’s in kaart gebracht. De studie geeft meer inzicht in de ontwikkelingen van duurzame energieproductie, het toekomstige energieverbruik en de mogelijke gevolgen voor het energiesysteem op basis van de nationaal ontwikkelde klimaatneutrale scenario’s. De scenario’s laten vier verschillende beelden zien van Nederland in 2050. De scenario’s verschillen van elkaar rond het schaalniveau waarop de sturing van de energietransitie plaatsvindt: regionaal, nationaal, Europees of mondiaal en laat zien hoe inwoners en bedrijven daarop reageren. Deze scenario’s zijn niet opgesteld om tussen te kiezen, maar om vier hoeken van het speelveld te laten zien. In de praktijk zullen wij ergens tussen deze hoeken uitkomen.

Knelpunten en oplossingen

De systeemstudie laat zien dat bijna alle knelpunten te verwachten zijn op het elektriciteitsnetwerk. Alle scenario’s laten zien dat we richting 2050 een sterke groei verwachten in de vraag naar elektriciteit en de lokale, duurzame productie hiervan. De huidige infrastructuur is voor deze groei niet toereikend, waarbij de studie laat zien dat de lokale opwek op termijn de grootste netverzwaringen vereist. Deze inzichten onderstrepen dat richting 2050, naast netverzwaring, ook flex-oplossingen die lokaal de benodigde verzwaring kunnen beperken of voorkomen, van groot belang zijn. De systeemstudie beschrijft een aantal van deze oplossingen en de daarbij behorende handelingsperspectieven.

Reacties op de resultaten systeemstudie

Han Slootweg is vanuit de regionale netbeheerder Enexis betrokken geweest bij de studie. Hij onderstreept het belang ervan: “Wij concentreren ons in de RES op het zichtjaar 2030. Als netbeheerder leggen wij infrastructuur echter niet aan voor 10 jaar, maar voor 30, 40 of 50 jaar. De systeemstudie biedt ons een handvat om nú keuzes te maken die niet alleen met het oog op 2030, maar ook voor 2050 en daarna adequaat zijn.”

Louis Koopman, voorzitter stuurgroep RES Twente: “Voor ons heel waardevol om mee te nemen op weg naar de RES Twente 1.0. Het is nog te vroeg om conclusies te kunnen trekken. De bestuurlijke keuzes moeten nog worden gemaakt, maar de systeemstudie geeft ons zeker meer inzicht in mogelijke knelpunten en oplossingsrichtingen in de infrastructuur. We gaan hierover in gesprek met de betrokken partijen en organisaties op lokaal, regionaal en provinciaal niveau. Bovendien worden de afwegingen niet alleen op basis van systeemefficiëntie gemaakt, maar ook op basis van ruimtelijke kwaliteit en maatschappelijke acceptatie. Bij de invulling van de RES Twente 1.0 komen alle afwegingen samen.”

Tijs de Bree, gedeputeerde Energie, Milieu, Arbeidsmarkt in Overijssel: “De studie maakt duidelijk dat er een grote opgave ligt voor Overijssel. In 2050 neemt de vraag naar elektriciteit enorm toe en de opwek van energie vraagt verstandige oplossingen, ook als het gaat om de betaalbaarheid. Samen met onze regionale partners gaan we die uitdaging aan.”

De resultaten van de systeemstudie zijn onlangs toegelicht tijdens een webinar van Berenschot en Quintel, die de studie hebben uitgevoerd.

Meer weten

Bekijk hier het webinar met de uitkomsten van de systeemstudie Overijssel

Het onderzoeksrapport Systeemstudie Overijssel is hier beschikbaar.