Vanwege de schaarste moeten we prioriteren

Overijssel zit midden in de energietransitie. Voor zowel lokaal opwekken en op het net brengen van elektriciteit, als voor realiseren van nieuwe aansluitingen, is voorlopig geen ruimte. We moeten schaarse capaciteit verdelen. Waar wordt het netwerk als eerste uitgebreid? We prioriteren op basis van maatschappelijk belang.

Het energiesysteem van de toekomst

Om van problemen naar oplossingen te komen, zijn we volop bezig met een aantal ontwikkelingen.

1. Sneller bouwen. Het is enorm belangrijk geen tijd meer te verliezen, maar het aanleggen van hoogspanningskabels bijvoorbeeld, kost járen, vanwege alle procedures die moeten worden doorlopen. We proberen procedures zoveel mogelijk te versnellen.
2. Op meerdere plekken in Overijssel worden energiehubs ontwikkeld waar vraag en aanbod worden gebalanceerd en lokale opwek wordt opgeslagen en verdeeld. Bedrijven spreken met elkaar af op gezette tijden overbelasting van het net te vermijden en het productieproces iets af te schalen, of het wagenpark te laden op momenten dat het kan.
3. Programmeren en prioriteren. Daarover hebben we het in dit artikel. Welke investering moeten we eerst doen?

Aan wat voor soort projecten moet je denken?

• Uitbreiding van het elektriciteitsnet: Nieuwe kabels, transformatorstations en aansluitingen om de capaciteit te vergroten.
• Waterstofprojecten: Infrastructuur voor productie, opslag en transport van waterstof als energiedrager. Dit kan helpen om bijvoorbeeld industriële bedrijven te verduurzamen en het elektriciteitsnet te ontlasten.
• Warmtenetten: Aanleg en uitbreiding van warmtenetten om woonwijken en bedrijven te verwarmen zonder aardgas, vaak met restwarmte of duurzame bronnen zoals geothermie.
• Groen gas-infrastructuur: Netwerkprojecten voor de productie en distributie van groen gas, een duurzaam alternatief voor aardgas, dat bijvoorbeeld uit biogas kan worden gewonnen.
• Energieopslag: Batterijprojecten of andere vormen van energieopslag om overtollige energie op te slaan en te gebruiken op momenten dat de vraag hoger is dan het aanbod.

Hoe kiezen we projecten? 

In de afbeelding hierboven laten we zien welke afwegingen belangrijk zijn. Dit noemen we het afwegingskader. Dit afwegingskader helpt om te bepalen welke projecten prioriteit krijgen. Het kijkt onder andere naar de bijdrage van een project aan zaken zoals basisbehoeften, veiligheid, economie, verduurzaming en de impact op het energiesysteem. Provinciale Staten stellen dit afwegingskader vast.

Eerst wordt gekeken welke projecten in aanmerking komen voor een beoordeling. Hiervoor zijn criteria opgesteld, zoals de eis dat een project regionaal van belang moet zijn en moet passen binnen het energiebeleid. Projecten die aan deze criteria voldoen, komen op een groslijst. Vanuit deze lijst wordt bepaald welke projecten worden meegewogen en beoordeeld volgens het afwegingskader.

Beoordeling en uitvoering

Het kernteam werkt een procedure uit voor de aanmelding en beoordeling van projecten. Het uiteindelijke pMIEK benoemt de projecten die volgens de provincie prioriteit moeten krijgen. Er zijn twee soorten projecten: concrete pMIEK-projecten, die direct uitgevoerd kunnen worden, en verkennende pMIEK-projecten, die nog verder onderzocht worden. Het totale pMIEK wordt vastgesteld door Gedeputeerde Staten.

Planning:

• Tot 22 november: inleveren projecten door organisaties en start groslijst
• 6 december: groslijst aanvullen met met informatie
• 10 januari 2025: toetsing aan beleid
• 30 januari 2025: afwegen
• 25 februari 2025: vaststelling door Gedeputeerde Staten

Kort samengevat: Wat doet het pMIEK?

• Provincie bepaalt samen met netbeheerders waar netwerkcapaciteit het meest nodig is voor de maatschappij.
• Dit betekent soms lastige keuzes; bijvoorbeeld uitbreiding bij een bedrijventerrein kan woningbouw vertragen of vice versa.
• Het pMIEK helpt netbeheerders bij hun investeringsbeslissingen en maakt duidelijk waar uitbreidingen het meest urgent zijn.
• Voor locaties waar uitbreiding niet mogelijk is, wordt gekeken naar andere oplossingen, zoals energiehubs of opslag.
• Een duidelijke prioritering zorgt voor samenwerking tussen overheden en netbeheerders om projecten snel uit te voeren.

Meer weten?

Neem dan contact op met de projectleiders:

Evert de Zoeten
e.d.zoeten@overijssel.nl / 06 3110 0003

Willem Wijnen
w.wijnen@overijssel.nl / 06 1892 2728