21 april 2021
Solar Parking heeft potentie
Combinatie zon en parkeren
Voor Overijssel blijft zonne-energie de komende jaren een belangrijke bron van duurzame energie. Vanwege het feit dat ruimte schaars is, zou solar parking mogelijk één van de ontwikkelingen kunnen zijn die ons helpt om onze duurzame doelen te behalen. Als we boven bestaande of nieuwe parkeerterreinen constructies realiseren die geschikt zijn voor het plaatsen van PV-panelen, wordt de schaarse buitenruimte benut voor zowel parkeren als energieopwekking.
Tijdens het webinar ‘Solar parking’ op 20 april werd het thema vanuit diverse kanten belicht. De aanleiding hiervoor was de (potentie) studie die Sweco recent, in opdracht van Nieuwe Energie Overijssel, uit heeft gevoerd naar de parkeerlocaties in Overijssel. Voor verschillende van deze locaties is vervolgens gekeken naar de financiële haalbaarheid van de combinatie zon en parkeren.
Duurzame energieopwekking
Raoul Weegink, adviseur Duurzame Energie van Sweco, gaf aan dat er drie goede redenen zijn waarom meer gebruik zou moeten worden gemaakt van deze vorm van duurzame energieopwekking:
• De maatschappelijke opgave in het kader van de klimaatveranderingen;
• Meer behoefte aan meervoudig ruimtegebruik;
• En het zoveel mogelijk produceren van energie op de plek waar het nodig is zodat netverzwaring minder nodig is.
Sweco is de potentiestudie gestart met een GIS studie. Hiermee werd bekeken welke gebieden geschikt zijn voor solar parking, de grootte van de te beleggen oppervlakte maar ook hoe goed is de ligging van het perceel is zodat er genoeg zonstraling bij kan komen. Deze drie elementen zijn meegenomen in de studie waarvan de informatie beschikbaar komt in de atlas van Overijssel. Hiermee is het mogelijk om voor gebieden de scores te zien op de genoemde criteria.
Opstellen Businesscase
Als we naar de businesscase kijken moet je uitgaan van een niveau hoger dan de GIS studie. Het beste kan hiervoor een 3dmodel gemaakt geworden op basis van actuele data. Hierbij moet er naar technische en financiële uitgangspunten gekeken worden, waarbij de combinatie bepaalt of de businesscase rendabel is.
Elke businesscase is weer anders, dus maatwerk. Het is ook afhankelijk welke kosten de gemeente rekent voor OZB en leges. Deze kosten worden wel meegenomen in het opstellen van een businesscase, maar door de verschillen per gemeente verschilt de businesscase per gemeente. De afschrijftermijn wordt aangehouden op 25 jaar. De businesscase heeft een ander resultaat als je rekening houdt met de restwaarde van de onderconstructie: het staal kun je bijvoorbeeld verkopen voor ander doel of je kunt er nieuwe panelen opleggen zonder de basis te hoeven vervangen. Netaansluiting zelf en de kosten op de netaansluiting worden wel meegenomen om de businesscase specifiek te maken.
Opslag
In de studie is het effect van opslag niet meegenomen, maar er is wel aangegeven welke kansen er hiervoor liggen. Door de hoge aanschafkosten van batterijen is opslag nu nog niet gunstig voor de businesscase. Uitdaging hierbij is ook wie de opslag betaald en wie de kosten voor de netaansluiting.
Download hier de presentatie van Sweco.
Van beleid naar praktijk
In Enschede is bezig men bezig met het opstellen van de energievisie, waarin solar parking als optie is opgenomen. René Pruysers, sr. Project- en ontwikkelmanager Energietransitie/Duurzaamheid van gemeente Enschede, gaf aan dat de zonnelader hierbij is toegepast, waarbij na zon op daken het een interessante optie is om ook zon op parkeerplaatsen te verkennen. Hiervoor is een analyse gemaakt van grootschalige parkeerlocaties die obstakelvrij zijn op het Z/ZO/ZW. Hierbij kwam locatie Kanaalzone Noord (bij het FC Twente stadion) naar voren als mogelijke optie.
Inmiddels zijn er voor solar parking een aantal ideeën van stakeholders verzameld uit het gebied waar naar wordt gekeken. Samen met lokale stakeholders zoals de UT, Saxion en het Business en Sciencepark kennispark, gaat Enschede met een speciaal opgerichte projectgroep een projectvoorstel maken dat voorgelegd wordt aan het college.
Plan maken
René geeft aan dat ontwikkelen op eigen grondpositie minder voeten in aarde heeft dan op particuliere terreinen. Juist door hier samen in op te trekken kun je voordeel behalen. Daarom is het opstellen van een goed plan belangrijk om deze partijen aangehaakt te krijgen. Stedenbouwkundige aanpassingen, bestemmingsplanwijzigingen en de terugverdientijd zijn en blijven daarbij ook aandachtspunten. Daarnaast is graffiti, busverkeer, het houden van evenementen op deze grond en de beveiliging aandachtspunten.
Draagvlak creëren intern bij bijvoorbeeld de afdeling stedenbouw, maar ook bij stakeholders in de omgeving wordt dus als een belangrijke punt gezien. Het financieel participeren van bewoners kan hierbij helpen. Daarnaast wordt in Enschede bekeken of er mogelijkheden zijn om de wijk Twekkelerveld aan te sluiten.
Zelf ontwikkelen is niet logisch vanuit het gemeente perspectief, men is meer de aanjager. Vanuit het haalbaarheidsonderzoek ligt er een advies om het ontwikkelen van solar parking op te nemen in de gemeentelijke visies. Hiermee kun je zekerheid geven voor meerdere partijen en is men eerder geneigd om kansen te verkennen. Het traject Kanaalzone Noord kan in 2025 gereed zijn, als alle plannen verlopen zoals men nu hoopt. Enschede wil in ieder geval graag haar ervaringen delen binnen dit proces. René nodigt andere gemeenten uit om hier gebruik van te maken.
Download hier de presentie van Gemeente Enschede
Klein beginnen
Als laatste spreker deelt Arjen Schamhart, Projectleider bij Coöperatie Vrijstad Energie in Culemborg, zijn ervaring vanuit meerdere zonprojecten. In Culemborg heeft men er juist voor gekozen om niet groot te beginnen, maar juist een behapbaar project waar bewoners in kunnen participeren. In 2016 is op initiatief van een buurtbewoners van de wijk Lanxmeer gestart met de ontwikkeling van zonnedak in combinatie met een laadplein. In 2019 is het project opgeleverd en daarmee is het eerste coöperatieve solar parking gerealiseerd in Nederland. Naast opwek wordt hier ook geëxperimenteerd met opslag. Indien dit positieve resultaten oplevert, zal er worden overwogen om een batterij in een container te gaan gebruiken.
Een van de lessen vanuit de projecten die Arjen heeft uitgevoerd is: zorg als gemeente dat je één aanspreekpunt hebt. Hoe meer mensen er meepraten en beslissingen nemen, hoe ingewikkelder het wordt. En zorg dat je alle kosten goed in beeld hebt en de terugverdientijd reel is. Zo werd er in Culemborg met 15 jaar gerekend in plaats van 25 jaar. Hierbij werden ook meerdere opties gezocht om de onrendabele top te financieren.
Arjan richt zich op de kleine parken en is erg enthousiast over de nieuwe Postcoderoosregeling. Hiermee kunnen coöperaties veel beter een businesscase realiseren dan met de oude SDE++ regeling. Zo leveren meerdere kleine projecten ook een substantiële bijdrage.
Download hier de presentatie van Vrijstad Energie
Kansen voor Overijssel
Het organiseren van Solar Parking projecten gaat niet vanzelf, maar met goed advies en de juiste informatie kunnen wel stappen gezet worden was de conclusie van het webinar. De businesscase is soms lastig rendabel te maken. Daarom is het goed om te kijken naar welke kansen er ook zijn. Hierbij kun je denken aan de wens voor meervoudig ruimtegebruik, en ook de zichtbaarheid van duurzaamheid is een voordeel. Een carport met zonnepanelen biedt ook het gemak van droog parkeren en op zonnige dagen wordt de auto minder heet. En, een hele belangrijke reden is dat hierbij het stroomnet minder wordt belast door het matchen van aanbod en vraag.
Nieuwe energie Overijssel helpt je graag verder bij vragen!
Contactgegevens
Heb je naar aanleiding van bovenstaande informatie nog vragen? Neem dan contact op met onderstaande contactpersonen.
- Versnellingsteam zon Nieuwe Energie Overijssel: Peter Reidsma; p.reidsma@fitourfuture.com
- Sweco: Raoul Weegink; raoul.weegink@sweco.nl
- Gemeente Enschede: René Pruysers; r.pruysers@enschede.nl
- Coöperatie Vrijstad Energie Culemborg: Arjen Schamhart; arjen@vrijstadenergie.nl