21 februari 2023
Netcongestie: deze oplossing biedt kansen
Dagelijks in de file op weg naar je werk? Voor veel mensen is dit een herkenbaar fenomeen. Op een groot deel van het elektriciteitsnet in Nederland zien we een vergelijkbare situatie ontstaan. Op veel plekken in Nederland neemt de kans op overbelasting op het elektriciteitsnet toe. Dit wordt ook wel netcongestie genoemd. Bart Blokland, transitieleider Smart Energy Hubs, nam deelnemers van Lunchen met Nieuwe Energie mee in de wereld van netcongestie en Smart Energy Hubs.
Wat is netcongestie precies? Wat zijn de belangrijkste oorzaken? En hoe kan een Smart Energy Hub een mogelijke oplossing zijn? Op deze vragen ging Bart in tijdens zijn presentatie. Hij trapte af door het probleem in kaart te brengen. Door bijvoorbeeld grote duurzame ambities van bedrijven en beperkende wet- en regelgeving neemt het aanbod van duurzaam opgewekte energie toe, terwijl ook de vraag groeit. Daardoor zie je dat er zowel bij de afname van elektriciteit als bij het terugleveren van duurzaam opgewekte stroom (invoeden) in veel gebieden sprake is van overbelasting op het net.
Bron: Netbeheer Nederland. De gekleurde gebieden op de kaart laten zien hoe het ervoor staat met de capaciteit op de elektriciteitsnetten. De rode gebieden betekenen dat er geen capaciteit meer kan worden uitgegeven. Voor de oranje gebieden geldt ook een flinke beperking.
Smart Energy Hub als oplossing
Tegelijkertijd gaf hij aan dat er in de praktijk vaak ruimte ‘over’ is op het net. Bijvoorbeeld doordat bedrijven hun netbelasting nog niet altijd goed kunnen inschatten. Daardoor vragen ze vaak een hogere transportcapaciteit aan de netbeheerder dan ze daadwerkelijk gebruiken. Een betere lokale balans tussen vraag en aanbod van het elektriciteitsnet zou (een deel van) de oplossing kunnen zijn voor dit probleem. Bart pleit ervoor om dit als bedrijven samen in een collectief op te pakken in zogenaamde Smart Energy Hubs.
SEH regio Zwolle Noord als voorbeeld
Hij vertelde over zijn ervaringen hiermee bij Schiphol Trade Park en bedrijventerrein Hessenpoort, onderdeel van Smart Energy Hub regio Zwolle Noord. Bij dit laatste voorbeeld werken lokale bedrijven, Energie Coöperatie Hessenpoort, Enexis, gemeente Zwolle en de Provincie Overijssel samen aan een collectieve oplossing voor netcongestie in de vorm van een hub.
Foto: Bedrijventerrein Hessenpoort in Zwolle. Dit is eén van de tien Smart Energy Hubs gevestigd in Oost-Nederland.
In vogelvlucht nam Bart ons mee in het opzetten van een Smart Energy Hub. Waarom zou je zo’n hub moeten inzetten en vooral: met welk doel? En waar moet je aan denken bij het opzetten van een hub? Hij gaf daarbij een aantal praktische tips. Zo hebben ze bij de SEH regio Zwolle Noord een coöperatie opgericht ten behoeve van de Smart Energy Hub. Daarbij raadde hij aan om de hub lokaal aan te sturen en zeggenschap bij de deelnemende bedrijven te laten. Daarmee behouden de lokale organisaties het stuur van het energiesysteem in handen. En blijft de waarde, die een Energy Hub creëert, ook lokaal. Daarnaast gaf hij aan dat het veel slimmer meten van het netgebruik belangrijk is voor het succes.
Hoopvol
Al met al was het een hoopvol verhaal, waarin hij het belang van samenwerking voor deze enorme transitie benadrukte. Zijn pleidooi was om het vooral sámen te doen. “Als je geleerd hebt energie met elkaar te delen, kun je vast ook meer delen. Een Smart Energy Hub biedt zo perspectief, om lokaal veel meer gebruik te maken van wat er al aanwezig is,” aldus Bart.
Deze sessie van lunchen met Nieuwe Energie kon rekenen op een hoge opkomst. Het is duidelijk dat dit onderwerp leeft bij gemeenten en bedrijven. Na afloop van de presentatie kwam er een levendige discussie op gang met verschillende vragen. Deze gingen bijvoorbeeld over technische aspecten, taakverdeling binnen de hub, de rol van gemeenten en toekomstscenario’s.
Zien we je bij de volgende Lunchen met Nieuwe Energie? Deze gaat over zon op bedrijfsdaken!
