17 mei 2022
Klimaat, energie en innovatie
De verbranding van fossiele brandstoffen leidt tot klimaatverandering. Daarom moeten we energie besparen en overgaan op duurzame energie. Maar hoe zit dat precies? Gaan we de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs halen? En zo niet, waar doen we het dan voor? Welke invloed hebben wij vanuit ons kleine Nederland? Op deze vragen kregen deelnemers van ‘Lunchen met Nieuwe Energie’ antwoord van de Supportteamleden Jaap de Boer en Hans Scholten.
Klimaatverandering en CO2 reductie zijn actuele thema’s. Vooral vanaf 1950 zie je een duidelijke stijging die ook de komende jaren nog steeds in stijgende lijn door zal zetten. Reden hiervan is de emissie door het gebruik van onze fossiele energie voor transport industrie etc. Het gevolg hiervan is een temperatuurstijging. De gevolgen hiervan zijn extreme temperaturen, zeespiegelstijging, droogte, orkanen en branden, die op verschillende wijze maatschappelijk impact hebben.
Er zijn verschillende internationale klimaatakkoorden. Het streven van het klimaatakkoord van Parijs is dat de temperatuur op aarde niet meer dan 1,5°C stijgt. Dit akkoord van Parijs is bindend, maar niet afdwingbaar. In het akkoord van Glasgow 2021 is een poging gedaan om de doelen van Parijs uit te werken. Als we echter van alle voorgenomen doelen kijken wat er bereikt kan worden zien we dat dit fors achterblijft in de praktijk.
Klimaatneutraal
In Europa hebben we afgesproken om klimaatneutraal te zijn in 2050 en om in 2030 de broeikasgassen te reduceren met 55% t.o.v. 1990. In Nederland hebben we in 2019 afgesproken om de broeikasgassen te verminderen met 49% t.o.v. 1990, maar waarschijnlijk wordt dit percentage nog aangescherpt op basis van de nieuwe Europese doelstellingen. Bij het klimaatakkoord waren veel partijen betrokken, dat maakt dat het akkoord van ons allemaal is. Met het vaststellen van de doelen waren veel organisaties of branches aangehaakt en geven daarmee een signaal van hun achterban af. In het akkoord zijn voor 5 sectoren de doelen bepaald. De doelstelling voor de opwek van duurzame elektriciteit vormen de basis voor de RESsen in Nederland.
Als we kijken naar de vertaling van het klimaatakkoord naar Overijsselse schaal komen we tot het onderstaande overzicht:
Ambitie
Als we kijken naar de keten van schakels, van internationale akkoorden tot aan de lokale praktijk, lijkt het wel alsof er met elke stap een ambitie verloren gaat. Het gevolg is dat er een groot gat lijkt te zijn tussen de doelen en de ambitie.
Kunnen we ons uit deze situatie innoveren? Er wordt vaak gedacht dat innovatie onze redding gaat worden, maar dat zal in de praktijk blijken niet zo te zijn. Innovaties hebben een proces van jaren voordat deze volwassen is en geven niet gelijk de grote, doorbrekende oplossingen die we nodig hebben om onze doelen te behalen. Meer hierover vind je in het verslag van de lunchsessie ‘Het belang van innovaties in de energietransitie’.
In de praktijk blijkt dat innovaties niet altijd alleen maar bijdragen aan verduurzaming maar vaak ook kan leiden tot negatieve effecten. Het kan leiden tot meer consumptie, bijvoorbeeld de ongewenste instandhouden van de niet duurzame Amercentrale of onvoorziene effecten bij opschalen. Het advies is dan ook om kritisch te blijven. Innoveren is belangrijk, maar het moet wel leiden tot minder verbruik van grondstoffen en minder emissies.