Kennisartikelen

Wat beweegt bewoners?

De lectoraten Sociale Innovatie en Energietransitie van Hogeschool Windesheim Zwolle werken samen met studenten aan een digitale tool. Deze wordt ontwikkeld om bewoners mee te krijgen in de energietransitie en richt zich specifiek op het adviseren over technische oplossingen waarmee de energie efficiëntie in woningen verbeterd kan worden. Met andere woorden, een tool die handvatten biedt om minder en duurzame energie te gebruiken.

Advies, enkel gericht op de technische aspecten van een woning, is niet genoeg om mensen mee te krijgen om tot actie over te gaan en de juiste stappen te laten nemen. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat verduurzaming voor veel mensen geen hoge prioriteit heeft, maar dat deze omhoog gaan als er ook andere belangrijke waarden gaat raken, zoals leefbaarheid van de wijk, sociale cohesie, financiële zekerheid of zelfs persoonlijke ontwikkeling (TNO, n.d.).

Waarden

Om mensen wel mee te krijgen in de energietransitie, gaat de tool zich richten op het geven van advies geven dat past bij de specifieke waarden van een individu. Om dit te kunnen doen is er eerst  onderzoek gedaan, waarbij vier typen waardeoriëntaties zijn gekoppeld aan voorkeuren voor technische oplossingen bij het verduurzamen van een woning:

1. Biosferische waarden (mate waarin men het milieu en de natuur belangrijk vindt);
2. Altruïstische waarden (mate waarin men het welzijn van anderen en van de maatschappij belangrijk vindt);
3. Egoïstische waarden (mate waarin men gericht is op het eigen belang, zoals geld of status);
4. Hedonische waarden (mate waarin mens het eigen comfort en plezier belangrijk vindt)

De data is met online enquêtes verzameld door onderzoekers van het lectoraat Sociale Innovatie. De analyse van de data is daarna in samenwerking gedaan met studenten ICT Hogeschool Windesheim en Multimedia Hogeschool Utrecht uitgevoerd. Deze studenten gaan uiteindelijk het ontwerp maken voor de tool, die tijdens dit proces ook getest gaat worden door een groep bewoners. Er is bewust voor gekozen om de studenten in de analyse van het onderzoek zelf te betrekken zodat ze meer inzicht krijgen in de interdisciplinariteit en complexiteit van zo’n tool.

Factoren

Deze tool is relevant voor het cluster Gebouwde Omgeving, omdat het slagen van de energietransitie afhangt van zowel technische oplossingen als van de keuzes die individuele bewoners maken.  Deze tool richt zich specifiek op die mensen die zich al aan het oriënteren zijn en die ook daadwerkelijk aanpassing kunnen doen in hun woning.

Op basis van hun waardeoriëntaties, zal deze tool adviezen geven en tegelijkertijd relevantie nieuwe kennis en inzichten opleveren voor gemeente en provincie en ander belanghebbenden over wat de bewoners beweegt en nodig hebben. Op basis van die nieuwe kennis kunnen interventies en verbeterd beleid ontwikkeld worden met uiteindelijk als doel alle bewoners in de provincie Overijssel mee te krijgen in de energietransitie.

TNO (n.d.) Bewoners betrekken sleutel tot succes verduurzaming | TNO