18 april 2024
Duurzame transformatie kerkgebouw tot Hart van Fleringen
Hoe behoud je de leefbaarheid in kleine dorpen als van oudsher belangrijke diensten verdwijnen? Fleringen, een klein dorp in de gemeente Tubbergen, heeft daar een mooie oplossing voor gevonden. Stichting Dorpsgebouw Fleringen kocht eerder al een bankgebouw en is sinds oktober vorig jaar eigenaar van de kerk. Dit gebouw uit de jaren ’50 wil de stichting duurzaam verbouwen en een nieuwe maatschappelijke functie geven. Iedere Fleringen kan meedenken en -doen.
Bijdragen aan de leefbaarheid
‘We wilden niet dat het bankgebouw en de kerk in commerciële handen zouden vallen. Daarom hebben we ze zelf gekocht,’ vertelt Anne Bonvanie-Lenferink, bestuurder van Hart van Fleringen, beheerder van beide gebouwen. ‘Door de gebouwen een maatschappelijke functie te geven waar heel Fleringen gebruik van kan maken, dragen we bij aan de leefbaarheid van het dorp. Met een deel van de huuropbrengsten ondersteunen we maatschappelijke projecten, zoals de aanleg van speeltuinen en de renovatie van het sportpark.’
Plannen voor de kerk
Het kerkgebouw wordt opgedeeld: 200m2 om te verhuren aan zorg- en welzijnsorganisaties, een huiskamer met bibliotheek waar Fleringers een filmavond of wijnproeverij kunnen houden, een grotere ruimte voor bijvoorbeeld toneelvoorstellingen en er komt een Mariakapel in de kerk, die ook gebruikt kan worden als aula bij een afscheidsbijeenkomst. De stichting wil de verbouwing zo duurzaam mogelijk aanpakken. ‘Best een uitdaging, met name door het doel van onze stichting,’ vertelt Anne. ‘We willen niet alle ruimtes verhuren, omdat we een deel maatschappelijk in willen zetten. En we kunnen niet oneindig lenen of investeren, want dan houden we geen geld over voor het dorp. Als we een commerciële partij waren, dan hadden we misschien andere keuzes gemaakt.’
Verduurzaming
De stichting krijgt hulp van het Ontzorgingsprogramma Maatschappelijk Vastgoed. Anne: ‘Onlangs zijn we met een energieadviseur door het gebouw gelopen om te kijken wat mogelijk is. De ruimtes die we gaan verhuren en de huiskamer worden afgesloten ruimtes en willen we waarschijnlijk elektrisch of met een luchtverwarmingsinstallatie gaan verwarmen. De grotere ruimte voor toneelvoorstellingen blijft open. Om die nu al gasloos te maken is niet de meest duurzame oplossing. De ruimte wordt waarschijnlijk maar eens per twee of drie weken gebruikt en de gasinstallatie is acht jaar oud. Ons lange termijn doel is de hele kerk van het gas af, maar dit pakken we in stappen aan.’
Alle inwoners kunnen meedoen
De verbouwing van de kerk is een project voor en van heel het dorp. Drie jaar geleden konden inwoners aangeven wat ze met het gebouw wilden doen. Daar kwamen de huidige plannen uit. Het bestuur en de bouwcommissie hebben de beslissende stem, maar regelmatig wordt input opgehaald bij de inwoners of gedeeld wat de volgende stappen zijn. Onder andere in de WhatsAppgroep waar zo’n 400 Fleringers in zitten. ‘Ideaal voor enquêtes en oproepjes voor vrijwilligers,’ aldus Anne.
Studenten Saxion
Ook studenten van de minor Redesign Heritage van Saxion dachten mee over de nieuwe plannen voor het gebouw. Dat leverde vernieuwende inzichten op waar de stichting mee verder kon. ‘Wij dachten steeds in een vast kader. De studenten ontwierpen allerlei andere indelingen. Dat hielp ons om veel vrijer na te denken over de opties. De mooie ontwerpen waren goede praatplaten tijdens informatieavonden. Zo werd duidelijk dat we de bogen en gewelven zichtbaar willen houden en dat we een toeristisch infopunt willen waar mensen buiten Fleringen informatie kunnen krijgen over bijvoorbeeld leuke fietsroutes.’
Betrouwbare hulp
Met het energieadvies van het ontzorgingsprogramma wil de stichting in juni de DUMAVA-subsidie aanvragen voor het isoleren van het dak, de gevel, ramen, vloer, een deel van de binnenunits en de elektrische verwarming. Voor de zomer maakt de architect het definitieve plan, dan vraagt de stichting de overige subsidies aan. De verbouwing is begin 2025 gepland. ‘In onze bouwcommissie zitten veel experts en we komen zelf een heel eind, maar ik weet Edwin (van het ontzorgingsprogramma) heel makkelijk te vinden. Ik vind het mooi dat de provincie een rol pakt in de verduurzaming van maatschappelijk vastgoed. Er zijn veel partijen die er geld aan verdienen. En we zijn druk genoeg. Het is fijn dat we via de provincie een betrouwbare en onafhankelijk energieadviseur krijgen. Als vrijwilligersorganisaties het vanwege de risico’s niet aandurven om duurzaam te verbouwen, dan komen maatschappelijk gebouwen in commerciële handen en heeft het dorp er niets meer aan. Dat zou doodzonde zijn!’
Benieuwd wat het Ontzorgingsprogramma Maatschappelijk Vastgoed voor jou kan betekenen? Kijk op onze pagina of neem direct contact op.