Nieuws

Het elektriciteitsnet in Overijssel zit vol. Met die mededeling kwam Tennet op 20 december, na eerdere waarschuwingen van dreigende netcongestie. Vanuit Enexis was al het geval in meerdere gebieden in Overijssel, maar nu gaat dus heel Overijssel op rood. 

Wanneer je een nieuwe grootverbruikersaansluiting wil of een bestaande wil uitbreiden, kom je vanaf nu op een wachtlijst. Dat betekent dat bedrijven die willen uitbreiden, bedrijfsprocessen willen elektrificeren of bijvoorbeeld willen investeren in elektrische auto’s of vrachtwagens, in de problemen komen.

Het provincieprogramma Nieuwe Energie Overijssel houdt zich bezig met de energietransitie in Overijssel en werkt ook heel concreet aan oplossingen voor deze zogenaamde netcongestie. Wat betekent dit nieuws voor ondernemers en organisaties in de provincie Overijssel en waar wordt aan gewerkt?

Op korte termijn helpen we om lokaal toch handelingsperspectief te bieden door stimulering slimme oplossingen en samenwerking tussen bedrijven. Op de lange termijn werken we samen met netbeheerders en gemeenten aan een energievisie, waarin we de toekomstige vraag naar duurzame energie en de gevolgen voor de infrastructuur in kaart brengen. Zo hebben we op termijn een robuust en betrouwbaar energiesysteem.

De capaciteitskaart van Netbeheer Nederland kleurt oranje en rood

Voor wie is het een probleem?

Er is een grote uitdaging voor grootverbruikers. TenneT communiceert vandaag dat het hoogspanningsnet in de hele provincie Overijssel vol is voor afname. Dat betekent dat er geen ruimte meer is voor grootzakelijke klanten die een nieuwe of zwaardere aansluiting willen. Het gaat om aansluitingen groter dan 3×80 ampère.

Betekent dit ook iets voor huishoudens?

Huishoudens zijn kleinverbruikers en ook veel ondernemers zijn kleinverbruikers. Tennet geeft aan dat er op dit moment geen belemmeringen zijn voor particulieren om bijvoorbeeld zonnepanelen, een warmtepomp of een laadpaal te installeren. Uiteraard dragen al deze acties opgeteld wel bij aan de belasting op het net, en is het goed om hier als samenleving verstandige keuzes in te maken.

Wanneer is de schaarste op het net opgelost?

Tennet geeft aan dat de structurele oplossing van de knelpunten op het hoogspanningsnet in het westen van Overijssel gereed is vanaf 2026. In het oostelijk deel van de provincie leveren we vanaf 2029 extra capaciteit op het hoogspanningsnet op. In hun update van december lees je op welke plekken in Overijssel aan versterking van het net wordt gewerkt.  Als Provincie Overijssel zijn wij actief betrokken bij grote netuitbreidingen, zoals de Drents-Overijsselse Netversterking. Door actieve samenwerking met gemeenten en TenneT proberen we dit zo snel mogelijk te realiseren om daarmee een langere periode van congestie te voorkomen.

Ook na 2026 en 2029 zal de vraag naar elektriciteit blijven groeien en zal ook de infrastructuur moeten blijven meegroeien. We zullen dus voor een langere tijd met uitdagingen blijven kampen.

De hoop is dat TenneT in hun nu aangekondigde onderzoek mogelijkheden ziet waarmee eerder al (beperkte) ruimte gevonden kan worden, door bijvoorbeeld met bestaande bedrijven te kijken of hun piekverbruik wat lager of in de tijd verschoven kan worden. Dit zal na de zomer (2024) bekend worden.

Wat is het perspectief voor als je uitbreidings- of verduurzamingsplannen hebt?

Voor de korte termijn is de harde boodschap dat er een wachtlijst is, op volgorde van aanmelding.

Maar veel bedrijven willen of moeten verduurzamen om toekomstbestendig te blijven of willen uitbreiden om diezelfde reden. Gelukkig zijn er wel oplossingen, maar die vragen wel om ondernemerschap, samenwerking en creativiteit. Nieuwe Energie Overijssel ondersteunt ondernemers die er werk van willen maken.

Met het organiseren van sprintsessies op bedrijventerreinen helpen we bedrijven hun uitdagingen in kaart te brengen en te delen, samenwerking op te starten zodat energie bijvoorbeeld gedeeld wordt, of gezamenlijke laadpleinen mogelijk te maken.

• We bieden individuele ondersteuning met ons E-team, waarbij ondernemers worden geholpen te besparen en slim te investeren.
• Ook zetten we in op Smart Energy Hubs, waarbij bedrijven hun energieaanbod- en vraag balanceren.
• Voor al deze zaken geldt: we verminderen zo samen de belasting op en afhankelijkheid van nationale transportinfrastructuur en verzilveren lokaal kansen door meer opgewekte energie zelf te gebruiken.

Onlangs publiceerden we deze 7 aanknopingspunten voor bedrijven die tegen netcongestie aanlopen.

In Zwolle-Noord, op het bedrijventerrein Hessenpoort, is de eerste Smart Energy Hub live gegaan in oktober 2023. Meer daarover lees je hier.

Overijssel adviseert over prioritering

Voor de middellange termijn geven we netbeheerders advies over de maatschappelijke prioriteit van bepaalde netinvesteringen (provinciaal Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK)), en voor de lange termijn werken we samen met netbeheerders en gemeenten aan een energievisie. Beide dragen er aan bij dat schaarste niet willekeurig wordt verdeeld, maar dat bij de verdeling het maatschappelijke belang wordt gewogen. Welke investering vraagt om voorrang, wat vinden we belangrijk?

De energievisie geeft vorm aan het energiesysteem van de toekomst

Hoe zorgen we er nu voor die grote verbouwing van ons energiesysteem goed gaat verlopen? Komend jaar werken we aan een energievisie, samen met belanghebbenden. Dat gaat de problemen van vandaag niet oplossen, maar voorkomt wel dat we op de middellange en lange termijn pleisters blijven plakken. We moeten aan structurele oplossingen werken.

Nederland heeft als ambitie om in 2050 klimaatneutraal te zijn. We gaan van een energiesysteem dat grotendeels gebaseerd op fossiele bronnen naar een systeem dat leunt op hernieuwbare en andere CO2-vrije bronnen. Alle bedrijfsprocessen die gebruik maken van gas moeten elektrificeren of andere duurzame bronnen gaan gebruiken. Industrie die hoge temperaturen nodig heeft moet zoeken naar oplossingen als waterstof of biogas. Huizen gaan we verwarmen met warmtepompen, een warmtenet of anderszins. Geen enkele auto of vrachtwagen rijdt straks nog op diesel of benzine.

De energievisie brengt de scenario’s voor de toekomstige ontwikkeling in vraag en aanbod naar energie in beeld en beschrijft de mogelijke ontwikkelrichtingen voor het

Overijsselse energiesysteem. Waar komen welke aansluitingen, bijvoorbeeld. Deze keuzes zijn niet makkelijk, omdat niet alles overal kan, maar dragen wel bij aan een goed werkend energiesysteem van de toekomst.